Pierwiastek drugiego stopnia z kwadratu niewiadomej
Często mamy sytuację, gdy musimy spierwiastkować kwadrat wyrażenia z niewiadomą. Na przykład:
x^{2} = 4\hspace{4mm}|\sqrt{\phantom{x}}
I teraz nie możemy napisać, że x = 2, gdyż będzie to niepełna odpowiedź. Przecież nie tylko 2^{2} = 4, ale również (-2)^2 = 4. Niektórzy pamiętają, żeby napisać x = 2 \vee x = -2, ale najlepiej jest zapamiętać, że:
Zatem mamy:
x^{2} = 4\hspace{4mm}|\sqrt{\phantom{x}}
|x| = \sqrt{4}
|x| = 2\hspace{4mm} (równanie z niewiadomą w module)
x = 2\hspace{4mm} \vee\hspace{4mm} x = -2
W ten sposób nie zapomnimy o rozwiązaniu ujemnym.
Jeszcze bardziej takie postępowanie się przydaje, gdy mamy pierwiastkowanie nierówności:
Zadanie. Rozwiąż x^{2} > \frac{1}{4}.
x^{2} > \frac{1}{4}\hspace{4mm}|\sqrt{\phantom{x}}
|x| > \sqrt{\frac{1}{4}}
|x| > \frac{1}{2}\hspace{4mm} (nierówność z niewiadomą w module)
x > \frac{1}{2}\hspace{4mm} \vee\hspace{4mm} x < -\frac{1}{2}
Zatem: x \in (-\infty,-\frac{1}{2}) \cup (\frac{1}{2},\infty).
Zadanie. Rozwiąż x^{2} < 9.
x^{2} < 9\hspace{4mm}|\sqrt{\phantom{x}}
|x| < \sqrt{9}
|x| < 3\hspace{4mm} (nierówność z niewiadomą w module)
x < 3\hspace{4mm} \wedge\hspace{4mm} x > -3
Zatem: x \in (-3,3).